เจ้าผู้ครองนครลำปาง เป็นตำแหน่งที่เริ่มมาตั้งแต่สมัยหริภุญชัย โดยกษัตริย์พระองค์แรกของนครลำปาง คือ พระเจ้าอนันตยศ ราชบุตรของพระนางจามเทวี พระเจ้าอนันตยศทรงสร้างนครลำปางและขึ้นครองเมืองเมื่อ พ.ศ. 1231 ซึ่งลูกหลานของพระเจ้าอนันตยศยังคงขึ้นครองลำปางสืบต่อมา จนถึงรัชสมัยของ พระยาเบิก ในปี พ.ศ. 1838 พระยามังรายแห่งเชียงใหม่ ได้ให้ขุนสงครามยกทัพมาตีนครลำปาง พระยาเบิกทรงช้างออกมากระทำยุทธหัตถี กองทัพนครลำปางแตกพ่าย และพระยาเบิกได้รับบาดเจ็บ พระยาเบิกถูกขุนสงครามปลงพระชนม์ที่บ้านตาล ในเขตนครลำปาง ถือเป็นการสิ้นสุดยุคราชวงศ์หริภุญชัยในนครลำปาง
เมื่อพระยามังรายมีอำนาจเหนือล้านนา ทรงแต่งตั้งให้ขุนมาครองนครลำปางสืบต่อมาเป็นเวลาหลายร้อยปี จนกระทั่งพระเจ้าบุเรงนอง กษัตริย์พม่าได้กรีฑาทัพยึดล้านนาไว้ได้ทั้งหมด จึงสิ้นสุดยุคราชวงศ์มังรายในนครลำปาง ตลอดระยะที่พม่าได้ครอบครองอาณาจักรล้านนามาเป็นเวลา 200 ปีนั้น ได้กดขี่ข่มเหงชาวบ้านอย่างมากมาย จนเกิดกบฎหลายครั้ง จนกระทั่งหนานทิพย์ช้างได้ชัยชนะเหนือท้าวมหายศแห่งนครลำพูน(ซึ่งอยู่ในอำนาจของพม่า) และชาวเมืองพร้อมใจสถาปนาหนานทิพย์ช้างเป็น พระเจ้าทิพย์จักรสุลวะฤๅไชยสงคราม แห่งนครลำปาง และเริ่มต้นยุคราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ หรือราชวงศ์เจ้าเจ็ดตนในนครลำปาง
ลูกหลานของพระเจ้าทิพย์จักรหรือเจ้าเจ็ดตน ได้ให้ความร่วมมือกับกรุงธนบุรีและกรุงรัตนโกสินทร์ในการขจัดอิทธิพลพม่าออกจากอาณาจักรล้านนาได้ทั้งหมด และสิ้นสุดยุคประเทศราชของพม่าในสมัยรัชกาลที่ 1 แห่งราชวงศ์จักรี เชื้อสายเจ้าเจ็ดตนได้ครองนครลำปางจนถึง พ.ศ. 2465 ในสมัยเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต
ลำดับที่ 1-14 พระนาม ปีที่ครองราชย์
1 พระเจ้าทิพย์จักรสุละวะฤๅไชยสงคราม 2275 - 2306 (31 ปี) สมัยกรุงศรีอยุธยา
2 เจ้าฟ้าสิงหราชธานี ชายแก้ว 2306 - 2317 (11 ปี) สมัยกรุงศรีอยุธยา
3 พระเจ้าบรมราชาธิบดีกาวิละ 2317 - 2325 (8 ปี) สมัยกรุงธนบุรี
4 พระเจ้าคำโสม 2325 - 2337 (12 ปี) สมัยกรุงรัตนโกสินทร์
5 พระเจ้าดวงทิพย์ 2337 - 2349 (12 ปี)
6 เจ้าหลวงไชยวงศ์ 2349 - 2361 (12 ปี)
7 เจ้าหลวงขัตติยะ 2361 - 2361 (6 เดือน)
8 เจ้าหลวงน้อยอินทร์ 2361 - 2372 (11 ปี)
9 เจ้าหลวงวรญาณรังสี 2372 - 2378 (6 ปี)
10 พระเจ้าพรหมาภิวงศ์ 2378 - 2430 (52 ปี)
11 เจ้าหลวงสุริยะจางวาง 2430 - 2430 (6 เดือน)
12 เจ้าหลวงนรนันท์ไชยชวลิต 2430 - 2440 (10 ปี)
13 พลตรี เจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต 2440 - 2465 (25 ปี)
14 เจ้าน้อยแก้วเมืองพรวน ณ ลำปาง 2465 - 2468 (3 ปี) รั้งนคร
