ไทลื้ออำเภอเชียงคำ อพยพมาจากเมืองพง
เมืองหย่วน เมืองมาง เมืองยั้ง เมืองเงิน
เมืองเชียงคาน โดยการตั้งหมู่บ้าน
ใช้ชื่อเมืองที่อยู่เดิมตั้งเป็นชื่อหมู่บ้าน
เช่นบ้านหยวน บ้านมาง บ้านเชียงคาน บ้านล้า ฯลฯ
นอกจากนั้นยังมีประเพณีในการนับถือเทวดาเมือง
องค์เดียวกันคือ เจ้าหลวงเมืองล้า ในบ้านน้ำแวน หมู่ 1 ตำบลน้ำแวน บ้านแวน หมู่ 2 ตำบลน้ำแวน
บ้านแวนพัฒนาหมู่ 5 ตำบลเชียงบาน บ้านล้า ตำบลเวียง ( อิสรา ญาณตาล .พ.ศ. 2534 )
กลุ่มไทลื้อเชียงคำ อพยพมาจากเมืองปัว
ซึ่งเป็นกลุ่มที่นับถือเจ้าหลวงเมืองล้า
มาตั้งถิ่นฐานในอำเภอเชียงคำ โดยเลือกเอา
บริเวณที่ห้วยแม่ต๋ำไหลมาบรรจบกันกับแม่น้ำแวน
(ปัจจุบันคือบ้านหมู่ที่ 1) หลังจากนั้น
ก็มีการขยายชุมชนออกไปตั้งอยู่อีกฟากหนึ่ง
ของห้วยแม่ต๋ำ (ปัจจุบันคือ หมู่บ้านแวนหมู่ที่ 2)
และการขยายตัวครั้งสุดท้าย เมื่อประมาณ พ.ศ. 2460
ไปตั้งอยู่อีกฟากหนึ่งของแม่น้ำแวน ซึ่งปัจจุบัน
คือ บ้านแวนพัฒนา หมู่ 5 ตำบลเชียงบาน
ซึ่งไทลื้อกลุ่มนี้ จะเป็นกลุ่มเดียวกับที่ถูก
กวาดต้อนมาจากสิบสองปันนาในสมัยพระเจ้ากาวิละ
เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ และพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช
เจ้าผู้ครองนครน่าน
บ้านแวนทั้ง 3 หมู่บ้าน ยังมีความสัมพันธ์
ทางเครือญาติกับกลุ่มไทลื้อในอำเภอท่าวังผา
ความสัมพันธ์เครือญาติระหว่างบ้านแวนพัฒนา
หมู่ 5 กับบ้านหนองบัว เพราะใน พ.ศ. 2495
มีครอบครัวไทลื้อจากบ้านหนองบัว
มาตั้งรกรากอยู่ที่บ้านแวนพัฒนา
โดยตรงประมาณ 20 ครอบครัว
นอกจากนี้ กลุ่มไทลื้อเชื้อสายเมืองล้า
(บ้านหนองบัว ต้นฮ่าง ดอนมูล รวมถึง
บ้านแวนทั้ง 3 และบ้านล้า) มีความสัมพันธ์
ทางเครือญาติกับไทลื้อที่เมืองคอบ
ซึ่งอยู่ในเขตประเทศลาวปัจจุบัน กล่าวคือ
ต่างก็นับถือเทวดาเจ้าหลวงเมืองล้า
เป็นเทวดาเมืองเหมือนกัน และทุกปีเมื่อมี
พิธีกรรมเมือง เลี้ยงเทวดาเจ้าหลวงเมืองล้า
ก็มีเครือญาติจากบ้านแวนและบ้านหนองบัว
ไปร่วมพิธีด้วยทุกครั้ง
ฐานข้อมูลท้องถิ่น จังหวัดพะเยา
สำเนาภาพถ่ายจากหอจดหมายเหตุพายัพ
มหาวิทยาลัยพายัพเชียงใหม่
ภาพจากเพจ Naren Punyapu
