อาณาเขตเมืองเชียงราย และประตูเมืองเชียงราย 12 ประตู
เมืองเชียงรายประกอบด้วยประตูเมือง 12 ประตู ดังนี้
1. ประตูขะต้ำ ? อยู่ระหว่างดอยทองกับสนามกอล์ฟแม่กก
2. ประตูผี ? ใกล้ๆเชียงรายคอนโด
3. ประตูเชียงใหม่ ? สะพานประตูเชียงใหม่
4. ประตูป่าแดง ? แยกขัวดำ วัดมิ่งเมือง (แต่ป้ายอยู่ที่สามแยกหน้า ร.ร.สามัคคีฯซะงั้น)
5. ประตูหวาย ? ที่ตั้งของผลงานศิลปะชิ้นเอกของ อ.เฉลิมชัย ซึ่งมนุษย์ทั่วไปเรียกว่า หอนาฬิกาใหม่
6. ประตูสลี (สรี) ? สี่แยกคริสต์จักรที่ 1 เวียงเชียงราย
7. ประตูเจ้าชาย ? สี่แยกหน้าโรงเรียนเทศบาล 1 ศรีเกิด
8. ประตูยางเสิ้ง ? ริมถนนซูเปอร์ไฮเวย์
9. ประตูท่อ ? หลังอนุสาวรีย์พญามังราย
10. ประตูท่าทราย ? สี่แยกบ้านพักพนักงานยาสูบ ถนนสิงหไคลตัดกับถนนวิเศษเวียง
11. ประตูนางอิง ? สี่แยกสถานีตำรวจภูธรเมืองเชียงฮาย
12. ประตูท่านาค ? ตีนดอย บริเวณทางขึ้นศาลากลางหลังใหม่ (แต่เดี๋ยวนี้มีใหม่กว่า)
ส่วนคูเมืองเชียงรายนั้น ทางทิศเหนือใช้แม่น้ำกกและแม่น้ำกกน้อยเป็นปราการธรรมชาติ ขณะที่ด้านอื่นๆที่เหลือ มีการผันน้ำกกเข้ามาทางสนามกอล์ฟแม่กก ไหลอ้อมดอยทอง ผ่านสะพานประตูเชียงใหม่ เลียบถนนบรรพปราการในปัจจุบันไปทางตะวันออก ก่อนไปบรรจบกับแม่น้ำกกสายเก่าที่ชุมชนเกาะทอง แล้วไหลลงแม่น้ำกกบริเวณสนามกีฬากลาง
ทศวรรษ 2450 ฝ่ายราชการและนายแพทย์วิลเลียม เอ บริกส์ มิชชันนารี ร่วมกันจัดผังเมืองเชียงรายใหม่ โดยการวางถนนให้มีลักษณะตัดกันคล้ายตารางหมากรุกตามแบบเมืองของประเทศสหรัฐอเมริกา ในการนี้ได้มีการถมคูเมืองและรื้อกำแพงเมืองลงด้วย เนื่องจากไม่ใช่สิ่งจำเป็นสำหรับยุคสมัยแล้ว นอกจากนี้ยังป้องกันน้ำในคูเมืองมิให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อโรคอีกด้วย
ด้วยเหตุนี้ ปัจจุบันเราจึงไม่เห็นร่องรอยของคูเมืองและกำแพงเมืองเชียงรายเลย แต่ก็นะ ยังมีบางส่วนที่ยังเหลืออยู่ อย่างคูน้ำหน้าโรงเรียนเทศบาล 1 ศรีเกิด หรือที่หน้าโรงเรียนสามัคคีฯ หรือที่สะพานประตูเชียงใหม่ แนวกำแพงเดิมก็ไปดูได้ที่ข้างเชียงรายคอนโด มันจะมีเนินดินอยู่ ส่วนประตูยางเสิ้งที่สร้างใหม่ริมถนนซูปเปอร์ไฮเวย์นั่นก็โอเคนะ เพราะจำลองแบบมาจากภาพลายเส้น ฝีมือนักสำรวจชาวฝรั่งเศส